De molen in Adorp is groen uitgeslagen. De kozijnen van deuren en ramen zijn verrot, maar binnen is het houtwerk nog in verrassend goede staat.

Wie de gammele deuren van stellingmolen Aeolus in Adorp opent, botst op metershoge stapels rommel. Tuintafels, zakken, planken, oude stoelen en her en der onderdelen van de molen. ,,We hebben de molen gekocht en dit hoort er allemaal bij’’, zegt Ids van der Honing van de Molenstichting Winsum met een lach.

Restauratie kost ruim zes ton

De troep moet worden opgeruimd zoals zoveel in de molen. De molenstichting kocht de molen begin oktober en wil hem laten restaureren. ,,Er is meer dan 6 ton voor nodig’’, schat Van der Honing. ,,Dat is bijna tweemaal zoveel als voor de molen in Wetsinge.’’ Dat komt ook doordat de molen scheef staat. De romp van Aeolus is scheef gebouwd, maar de kap bovenin staat recht. Daar hebben de timmerlui van rond 1850 voor gezorgd: zo kon de molen toch draaien. Maar door bodemverzakking en vermoedelijk aardbevingsschade staat hij toch weer uit het lood.

De molen staat met kale wieken. De kleppen zijn er jaren geleden allemaal afgehaald. Bij harde wind waaiden ze er af. De kap van de molen is groen van het mos, maar nog in redelijk goede staat, zegt Van der Honing. ,,Het is van cederhout en dat kan lang mee.’’ Waarschijnlijk stamt het van de laatste restauratie in 1981.

Houtworm

Op de eerste verdieping is de meelzolder. Tussen de troep liggen buizen en een trechter die waarschijnlijk bij de molen horen. ,,We moeten uitzoeken waar wat heeft gezeten.’’ De houten constructie van de molen en de houten zolders lijken in redelijke staat en dat geldt ook voor de stelling rondom. ,,Niets is echt vermolmd maar in de molen zijn veel houtsoorten verwerkt. Sommige zijn gevoelig voor worm. Alles moet toch worden behandeld.’’

Het bestuur van de molenstichting moet beslissen tot welke staat ze de monumentale molen wil opknappen. Terug naar 1851 hoeft niet. ,,Als je de korenmolen binnenkomt moet wel je het gevoel krijgen dat de molenaar er zo is uitgestapt en elk moment terug kan komen. De molen moet wel weer draaien. Het moet geen doods monument worden.’’

Katrollen en hefbomen

In de molen is de dubbele zolder is goed te zien, de maalzolder, de meelpijp waardoor het meel komt voor het in zakken gaat. De grote houten katrollen en hefbomen, het maalwerk, het takelsysteem voor zakken, de houten raderen en de vang, de rem. Op de stelling staat de krui-lier om de molen op de wind te zetten. De lier zit op een staartbalk, een lange, dikke balk die helemaal verrot is.

Molenstichting Winsum heeft zeven molens in eigendom. Dat is een dure aangelegenheid. ,,Je koopt eigenlijk geen molen maar onderhoud.’’ Voor subsidie is de stichting afhankelijk van provincie, gemeente en particuliere fondsen. Na de zomer van volgend jaar hoopt ze te weten of subsidieaanvragen voor Adorp worden gehonoreerd.

Molen toegangspoort naar Het Hogeland

Adorp hoopt dat de restauratie snel lukt, zegt Johannes Nijmeijer van Dorpsbelangen en sinds kort in opleiding tot molenaar. Hij coördineert de vrijwilligers. ,,Er zijn zo al veertig mensen die wat voor de molen willen doen. Het draagvlak is groot.’’ Het was de dorpelingen een doorn in het oog dat de molen stond te vervallen. Nu is er werk aan de winkel. ,,De molen moet weer in volle glorie draaien ’’, zegt Nijmeijer. ,,Adorp is immers de toegangspoort naar Het Hogeland.’’

Gea Meulema