MOLEN AEOLUS draait weer

Dat de molen in Adorp weer draaiende wieken heeft is door veel mensen in het dorp gezien. Maar in de molen draait er ook weer van alles.

In september 2023 werd de kap op de molen geplaatst, de wieken werden door de askop gestoken en staartbalk hing weer aan de achterkant. De herfst gebruikte molenbouwer Anne Doornbosch om het uiterlijk van de molen af te ronden. Voor de buitenwereld leek de molen klaar. Maar de molenbouwer en zijn medewerkers zijn een groot deel van de afgelopen winter en van dit voorjaar bezig geweest om het inwendige van de molen te herstellen.

Het in orde brengen van alles wat draait in de molen heeft veel denkwerk en handwerk gekost. Door het rechtzetten van de houten romp veranderde er veel in onderlinge overbrenging van assen, spillen, kamwielen (tandwielen) en maalstenen.

In de stromende regen takelden de molenbouwers de oude molenstenen uit de molen en de nieuwe stenen weer naar de steenzolder. Het grootste kamwielen kregen gedeeltelijke nieuwe kammen. De nieuwe maalstenen kregen een nieuw, houten onderstel. Met zoveel en zulke ingrijpende verandering in de molen ben je na voltooiing ook nieuwsgierig of alles wel werkt zoals het moet. De molenbouwer gaat proefdraaien; eerst alleen de wieken laten draaien. Als dat goed gaat laat men de tandwielen allemaal meedraaien. Dan komt het meedraaien van de maalstenen aan bod. Met veel precisiewerk wordt de malerij afgesteld. Tenslotte test de molenbouwer de rem op de molen, met de “vang” komen de wieken tot stilstand en staat de molen stil tot het volgende draaimoment.

De molen kan nu op de wind gezet worden (kruien), het gevluchten (wieken) kunnen draaien en geremd worden en de malerij draait.

Maar dan begint pas het werk voor een ervaren graanmolenaar. De gooit een zak graan, bv. tarwe in de kaar (trechter) boven de maalsteen. Hij controleert de afstand tussen de maalstenen (grof/fijn meel), hij bekijk de hoeveelheid graan die tussen de maalstenen komt (niet te veel en niet te weinig, afhankelijk van de windsnelheid), hij kan de draaisnelheid van de wieken aanpassen met de zwichtkleppen. Voortdurend steekt hij zijn handen in de neerdalende stroom meel. Het zijn ervaring beoordeelt hij de temperatuur en de fijnheid van het vers gemalen meel. Als alles naar wens is is de molen niet alleen draaivaardig maar ook maalvaardig.

Leave Comment

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *